W sierpniu 1945 roku Stany Zjednoczone zrzuciły bomby atomowe na Hiroszimę i Nagasaki. To tragiczne wydarzenie – a zarazem jedyny w historii przypadek użycia broni atomowej do działań zbrojnych – sprawiło, że USA zdecydowało się kontynuować eksperymenty z bronią jądrową. Polem do tych eksperymentów stały się leżące na Oceanie Spokojnym Wyspy Marshalla, a konkretnie atole noszące nazwę Bikini i Enewetak.

Od 1946 do 1958 na Bikini przeprowadzono ponad 20 prób z bronią jądrową, zdetonowano tam także Castle Bravo, czyli największą amerykańską bombę wodorową. Z kolei na Enewetak w latach 1948-1958 przeprowadzono łącznie 43 próby jądrowe.

Mieszkańcy atoli, którzy zostali przesiedleni na czas eksperymentów, zaczęli wracać do domów w latach 60. i 70. Znów jednak zostali ewakuowani, gdy zaczęli masowo zapadać na chorobę popromienną.

Naukowcy z Columbia University postanowili sprawdzić, jaka jest wysokość poziomu promieniowania na tych atolach obecnie – ponad 60 lat po detonacjach.

Okazało się, że w niektórych miejscach jest on nawet tysiąckrotnie większy niż w Czarnobylu i Fukushimie.

Obecnie najczęstszymi przyczynami zgonów na Wyspach Marshalla jest cukrzyca i nowotwory – uważa się, że powoduje je właśnie wysoki poziom promieniowania. W przyszłości sytuacja może nawet ulec pogorszeniu. W betonowej kopule na wyspie Runit w Atolu Enewetak Amerykanie umieścili odpady radioaktywne i skażoną ziemię z wysp, na których przeprowadzane były próby jądrowe. Obecnie podnoszący się poziom oceanu stanowi zagrożenie dla kopuły, a radioaktywne odpady zanieczyszczają tamtejszą wodę. W efekcie już teraz poważnym problemem w regionie są wady wrodzone dzieci oraz wysoka umieralność na raka. „Obecność izotopów promieniotwórczych na wyspie Runit stanowi poważny problem, a mieszkańców należy ostrzec przed wszelkim korzystaniem z wyspy” – napisali w swym raporcie naukowcy.

Tekst: NS